Το "φαινόμενο" facebook. Γράφει η Στεφανία Γρηγορίου, Κλινική Ψυχολόγος

Ίσως από τις σημαντικότερες προτιμήσεις των νέων σήμερα, είναι ο διαδικτυακός χώρος του facebook. Ιστοχώροι σαν αυτούς που μας προωθούν καθημερινά μέσω του ίντερνετ, μας δημιουργεί μια ψευδαίσθηση κοινωνικής παντοδυναμίας.

Αισθήματα, αγκαλιές όλα γίνονται εικονικά σε ένα δικτυακό τόπο σαν και αυτό του facebook.


Φιλίες, έρωτες, όνειρα χτίζονται γύρω από τα δίχτυα ενός κόσμου που μοιάζει να ναι αληθινός, που έτσι τον έχουμε κάνει να μοιάζει δηλαδή, ίσως γιατί μας βολεύει, ίσως γιατί δεν είμαστε πλέον ικανοί να δίνουμε τόσα όσα απαιτούμε να παίρνουμε από τις σχέσεις που ξέραμε και διαμορφώναμε ως τώρα. Κομμάτια από τη ζωή μας, ενίοτε σημαντικά, τα μοιραζόμαστε με άγνωστους που στο συγκεκριμένο ιστοχώρο αποκαλούνται «φίλοι μας».

Όλη μας η ζωή γίνεται θέαμα, όλα on line. Πολλοί είναι και εκείνοι που αναρωτιούνται, ποια είναι πραγματικά αυτή η ανάγκη που μας ωθεί να «κάνουμε» ένα connect, να δράσουμε διαδικτυακά. Και πριν κάνουμε τον κόπο να σκεφτόμαστε πολύωρα και πολύπλοκα πράγματα η απάντηση τελικά είναι πιο απλή από ότι φανταζόμαστε. Μια ανθρώπινη μοναξιά, συσσωρευμένη σε δυνατά γέλια, σε «σκασμένους» ανθρώπους, έτοιμους να εκραγούν αν δεν ακούσουν στο λεπτό κάποιον να τους υπενθυμίζει με διάφορους τρόπους ότι είναι σημαντικός ο ίδιος για κάποιον από εμάς.

Λόγια που δύσκολα θα ειπωθούν μεταξύ κάποιων που στέκουν αντίκρυ ο ένας στον άλλον, αλλά πολύ πιο εύκολα μέσα από το «παράθυρο» του chat στο facebook. Εικονικά «φιλάμε», εικονικά «αγγίζουμε» κάποιον μέσα από τις σελίδες ενός «ηλεκτρονικού βιβλίου με πρόσωπα». Πλάθουμε τη προσωπικότητά μας, όπως εμείς νομίζουμε ότι είναι καλύτερα, προσθέτουμε και αφαιρούμε στοιχεία που ίσως θα μας κάνουν πιο αρεστούς στους «φίλους» μας, μέσα στο διαδικτυακό κόσμο που άλλοι έχουν δημιουργήσει και εμείς αδιαμφισβήτητα τον στηρίζουμε, σαν να ‘ναι ένα από τα βασικότερα μέσα να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε.

Δοκιμάζουμε στοιχεία στη προσωπικότητά μας, ποια μας «κάνουν», ποια ταιριάζουν στη φωτογραφία μας, ποια θα προσεγγίσουν και ποια θα απομακρύνουν όσους νιώθουμε ανεπιθύμητους. Εδώ ξαναζεί το ρητό, «μια εικόνα χίλιες λέξεις». Αυτό προσπαθούμε να πετύχουμε, να εντυπωσιάσουμε κάποιους με ένα απλό κοίταγμα της φωτογραφίας που «ποζάρει» στην αρχική μας σελίδα.

Πολλές είναι οι προσδοκίες που μας δημιουργεί ένας τέτοιος κόσμος, άτομα που μας καταλαβαίνουν, που με ένα ‘connect» κάτω από το «status» μας δίνουν λύσεις για το πρόβλημα που πολύ εύκολα δηλώνουμε και κοινοποιούμε στην αρχή της μέρας, αφού η πρώτη κίνησή μας είναι να συνδεθούμε στο κόσμο του facebook, να δούμε ποιος μας αναζήτησε όσες ώρες δεν ήμασταν on line.

Πολλές είναι οι ομάδες που δημιουργούνται και μας κάνουν suggest να γίνουμε μέλη της. Ακόμη μια ανάγκη μας, να νιώθουμε ότι ανήκουμε κάπου, σε μια ομάδα, σε ένα σωρό από ανθρώπους, και μας αναγκάζει να σκεφτόμαστε πως δεν είμαστε μόνοι μας.

Ένας κόσμος που δημιουργεί αναπάντεχες προσδοκίες, τεράστιες που όμως αργότερα δείχνουν να απέχουν χιλιόμετρα μακριά από την πραγματικότητα.. δημιουργώντας ένα τεράστιο κενό αέρος για την ελεύθερη πτώση ανθρώπων που ψάχνουν αισθήματα, φιλίες, αγκαλιές μέσα από το διαδικτυακό χώρο, μέσα στα σκοτάδια μιας «σκηνής», μιας παράστασης μόνο που ηθοποιοί και θεατές, είναι τα ίδια άτομα.

Δύναμη μοιάζει στα χέρια πολλών αυτή η νέα ιστοσελίδα, που μας δίνεται η δυνατότητα να διαμορφώσουμε προσωπικότητες, «χάρτινες», που εύκολα «σπάζουν», αλλά και πολύ εύκολα «ξαναφτιάχνονται».

Δεν είναι τυχαίο βέβαια, ότι η ιδέα του facebook ξεκίνησε από ένα 24χρονο φοιτητή, στο υπνοδωμάτιό του. Όσο και αν θέλουμε και αποφεύγουμε να το ομολογήσουμε στον εαυτό μας, η μόνη μας ανάγκη που ψάχνουμε να ‘καλύψουμε’ μέσα από τον ηλεκτρονικό κόσμο του facebook και του internet γενικότερα είναι η συντροφιά, η αίσθηση του να μην είναι κανείς μόνος? ακόμη και στους τέσσερις τείχους του δωματίου μας, υπάρχει το pc που μας δίνει τη δυνατότητα να χωρέσει όσους «φίλους» αντέχει ο σκληρός δίσκος του υπολογιστή μας.

Και αν ύστερα από όλα αυτά ακόμη αναρωτιέστε ποιος είναι ο λόγος που το εν λόγω κοινωνικό δίκτυο εδώ και πέντε χρόνια κρατά το ενδιαφέρον των χρηστών αμείωτο, και η λεγόμενη «ηλεκτρονική κοινωνικοποίηση» έχει πάρει την ανιούσα, αρκεί να σκεφτείτε ποιες είναι οι ανάγκες που μας ικανοποιεί, ποιες ώρες της ημέρας μας «γεμίζει» και τι είναι αυτό λείπει από την πραγματική ζωή που το βρίσκουμε άφθονο στις πολύχρωμες σελίδες του facebook (;), ίσως μια ψευδαίσθηση της αλήθειας;

Στεφανία Γρηγορίου
Κλινική Ψυχολόγος

Δημοσίευσέ το στο: