Στο ΥΠΠΟ η μελέτη για το τρίτο διάζωμα του βυζαντινού κάστρου

Αναμένεται η έγκρισή της για την έναρξη της δημοπράτησης του έργου

Μπορεί τα τελευταία χρόνια να συζητούμε χωρίς να πράττουμε, για το βυζαντινό κάστρο και την ανάγκη αξιοποίησής του με τρόπο που να καταστεί επισκέψιμο για όλους τους Τρικαλινούς και τους πολλούς επισκέπτες, φαίνεται όμως ότι φτάνει επιτέλους φτάνει και η ώρα της πράξης.

Για την ακρίβεια, η μελέτη για την αποκατάσταση του τρίτου διαζώματος του βυζαντινού κάστρου έχει ολοκληρωθεί και έχει αποσταλεί προς έγκριση στο υπουργείο Πολιτισμού. Η μελέτη προβλέπει την πλήρη αξιοποίηση του τρίτου διαζώματος, ώστε να καταστεί επισκέψιμο, ενώ παραλλήλως, προβλέπει ακόμη και την αξιοποίηση της παλαιάς πυριτιδαποθήκης, που υπάρχει εκεί, ως ένα είδος μουσείου.

Στην παρούσα φάση το τρίτο διάζωμα του βυζαντινού κάστρου είναι το μόνο που δεν είναι επισκέψιμο. Με την έγκριση της μελέτης από το υπουργείο Πολιτισμού θα ανοίξει ο δρόμος πια για την δημοπράτηση και την έναρξη των εργασιών συντήρησης και ανάπλασης και του τρίτου διαζώματος.

Της όλης διαδικασίας, ως είναι φυσικό εποπτεύει η 19η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, που εδρεύει στα Τρίκαλα. Ούτως ή άλλως εξαρχής η προϊσταμένη της Εφορείας είχε θέσει τον στόχο της ανάπλασης του κάστρου. Πλέον βρισκόμαστε πολύ κοντά στον στόχο, δήλωσε η κ. Κρυσταλλία Μαντζανά.
Πάντως, το σημαντικό είναι ότι και ο Δήμος Τρικκαίων δίνει σημασία στο έργο. Δεν είναι τυχαίο ότι πριν λίγο καιρό εξέδωσε και ένα φυλλάδιο, σε δύο γλώσσες, την αγγλική και την ελληνική, στο οποίο αναφέρονται όλα τα ιστορικά στοιχεία του κάστρου.

Αναλυτικά, το Κάστρο των Τρικάλων είναι κτισμένο στα βόρεια της πόλης, σε θέση στρατηγικής σημασίας. Λόγω της σπουδαιότητάς του, ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός προέβη τον 6ο αι. μ.Χ. σε ριζική ανακαίνισή του. Η χρήση ογκόλιθων στην κατασκευή του επιβεβαιώνει ότι κτίσθηκε στη θέση της αρχαίας ακρόπολης, που περιβαλλόταν από τείχος της κλασικής εποχής. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, το κάστρο επισκευάσθηκε πολλές φορές. Το τείχος του είναι πολυγωνικού σχήματος, με πέντε πύργους και πολλές μικρές πολεμίστρες.

Το Κάστρο είναι χωρισμένο σε τρία διαζώματα. Στο πρώτο, στη δυτική πλευρά, ανοίγεται η κύρια είσοδος, με ημικυκλικό λίθινο περιθύρωμα, ενώ στην ανατολική πλευρά για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στην πόλη, κατασκευάσθηκε το 1960 λίθινη κλίμακα. Στο εσωτερικό του διαζώματος λειτουργεί τουριστικό περίπτερο.
Στην ανατολική πλευρά του δεύτερου διαζώματος κατασκευάσθηκε από τους Οθωμανούς ρολόι μεγάλων διαστάσεων, η καμπάνα του οποίου ζύγιζε περίπου 650 κιλά, κι έφερε την εξής επιγραφή (στα τουρκικά):"έργο του Γιουσούφ Σενάϊ, κατοίκου φρουρίου, Τιρχάλα". Το πρώτο αυτό ρολόι, με έτος κατασκευής το 1648, γκρεμίστηκε και στη θέση του κατασκευάστηκε το 1936 νέο, ύψους 33 μ.

Δεξιά της πύλης του δεύτερου διαζώματος, στα βυζαντινά χρόνια, κτίσθηκε ναός των Ταξιαρχών, που σήμερα δεν σώζεται, καθώς- σύμφωνα με τις πηγές- κάηκε περίπου το 1330-'32 κι ανακαινίσθηκε αρκετά χρόνια αργότερα, από τον Μητροπολίτη Λαρίσης Αντώνιο. Η 19η Ε.Β.Α. θα προβεί στο μέλλον σε ανασκαφική έρευνα με στόχο την αποκάλυψη του. Στο ίδιο διάζωμα κατασκευάστηκε το 1988 ανοικτό θέατρο, στο χώρο του οποίου δίνονται κάθε χρόνο παραστάσεις και συναυλίες.

Το τρίτο διάζωμα είναι το σημαντικότερο, αφού έχει περίοπτη θέση κι οπτική επαφή με όλη τη γύρω περιοχή. Καταλαμβάνει το ΒΑ ανώτατο άκρο της ακρόπολης, ακολουθώντας ακανόνιστο τεταρτοκύκλιο σχήμα με έκταση περίπου 1.200 τ.μ. Στα δυτικά του εσωτερικού του διαζώματος σώζεται καμαροσκέπαστο, μονόχωρο κτίριο που χρησίμευε ως πυριτιδαποθήκη.

Η τοπική παράδοση αναφέρει πως στο διάζωμα αυτό υπήρχε άνοιγμα, που λειτουργούσε ως έξοδος από το κάστρο σε εποχές εχθροπραξιών. Το άνοιγμα αυτό αποτελούσε είσοδο λαγουμιού (τούνελ), που περνούσε κάτω από το τείχος κι ακολουθώντας βορειοανατολική κατεύθυνση, διέσχιζε τη νότια πλαγιά του λόφου του Προφήτη Ηλία, καταλήγοντας στην Καλαμπάκα, στο ύψος του ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Ελπίδα Κουτσογιάννη - Έρευνα

Δημοσίευσέ το στο: