Η Θεατρική Εταιρεία «Πόλις» με την υποστήριξη Ο.Α.Π.Κ.Φ.Α. «Ο Ασκληπιος» παρουσιάζει την παράσταση Τσέχωφ–Κνίπερ
Η παράσταση βασίζεται στην αλληλογραφία του συγγραφέα Άντον Τσέχωφ με την ηθοποιό Όλγα Κνίπερ, στη θεατρική μορφή που προέκυψε από τις πρόβες της ομάδας, με αφορμή το έργο της Carol Rocamora:
Παίρνω το χέρι σας στο δικό μου (σε μετάφραση της Χριστίνας Μπάμπου– Παγκουρέλη) και υλικό από βιογραφίες του Τσέχωφ, τα διηγήματά του, το σύνολο της αλληλογραφίας του, αναμνήσεις της Κνίπερ κά.
Η παράσταση αφηγείται μια ιστορία αγάπης που διήρκεσε έξι χρόνια και καταγράφηκε σε 800 περίπου ερωτικά γράμματα. Αυτός είναι ο 38χρονος ήδη διάσημος συγγραφέας Άντον Τσέχωφ κι εκείνη η νέα ηθοποιός και ιδρυτικό μέλος του Θεάτρου Τέχνης της Μόσχας, Όλγα Κνίπερ.
Η γνωριμία τους, τον Απρίλιο του 1898 στην ανάγνωση του «Γλάρου», εξελίχθηκε σε φιλία, στη συνέχεια σε ερωτική σχέση και τέλος σε γάμο, που κράτησε μέχρι τον θάνατο του συγγραφέα το 1904. Η αναγκαστική απόσταση που τους χωρίζει, καθώς ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας σε προχωρημένο στάδιο φυματίωσης ζει αναγκαστικά στη Γιάλτα, ενώ η ηθοποιός παίζει στο θέατρο στη Μόσχα, καταγράφεται άλλοτε δραματικά κι άλλοτε με το έξοχο χιούμορ που τους διακρίνει, στην αλληλογραφία τους.
Οι εκμυστηρεύσεις του ζευγαριού, πέρα από συναισθήματα, φωτίζουν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της θεατρική ιστορίας. Ο Τσέχωφ συχνά καθοδηγεί την Κνίπερ στην ερμηνεία των ρόλων που γράφει ειδικά γι’ αυτήν (Μάσα στις «Τρεις αδελφές», Ελένα στον «Θείο Βάνια», Λιουμπώφ στον «Βυσσινόκηπο»), μιλάει για την τέχνη και το θέατρο, εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για τη «λάθος» ανάγνωση του έργου του από τον σκηνοθέτη του Θεάτρου Τέχνης Κονσταντίν Στανισλάφσκι. «...Τα βάσανα πρέπει να τα αποδίδεις όπως παρουσιάζονται μέσα στη ζωή, όχι να κουνάς χέρια και πόδια, αλλά με τον τονισμό και το βλέμμα, όχι με χειρονομίες, αλλά με χάρη.
Οι λεπτεπίλεπτες ψυχικές μεταβολές, οι ιδιάζουσες στους διανοούμενους, ακόμα και εξωτερικώς πρέπει να εκφράζονται με λεπτότητα. Θα μου πείτε: και οι ανάγκες της σκηνής; Δεν υπάρχει ανάγκη που να επιτρέπει το ψέμα.»
Αυτό που μας συγκινεί ιδιαίτερα στην αλληλογραφία δύο ιστορικών προσώπων, που ανήκουν στον χώρο του θεάτρου, είναι ότι παρακολουθούμε την επίσημη ιστορία μέσα από προσωπικές εκμυστηρεύσεις, κάτω από την αβάσταχτη συνθήκη της απόστασης. Η απουσία δημιουργεί έναν «χώρο» ανάμεσα στο ζευγάρι, συνθήκη που άλλοτε ευνοεί την εξέγερση των συναισθημάτων κι άλλοτε την αποστασιοποίηση. Αυτό το φαινομενικό δίπολο διέπει όλο το έργο, καθώς και το θεατρικό έργο του ίδιου του Τσέχωφ. Άλλωστε, ούτε για μια στιγμή τα γράμματα του συγγραφέα δεν μας επιτρέπουν να αγνοήσουμε τη διπλή ιδιότητά του: του γιατρού και του καλλιτέχνη. Η ψυχρή παρατήρηση και καταγραφή της πραγματικότητας από τη μία κι ένας ψυχικός κόσμος που βράζει στο κέντρο μιας εποχής τεράστιων αλλαγών από την άλλη.
Σε μια επιστολή του ο Τσέχωφ γράφει: «…..Η Τέχνη, και ειδικά το Θέατρο, είναι ένας κόσμος, όπου δεν μπορείς να μπεις χωρίς να σκοντάψεις στο κατώφλι. Υπάρχουν πολλές μέρες αποτυχίας μπροστά, ολόκληρες σεζόν ακόμη, τα πράγματα θα πάνε άσχημα, θα έχετε τεράστιες απογοητεύσεις, αλλά πρέπει να προετοιμαστείτε γι’ αυτό, να το περιμένετε και να ακολουθήσετε τον δρόμο σας».
Οι Κριτικοί έγραψαν:
«....Ναι! Ανεπιφύλακτα και με ενθουσιασμό, σου συστήνω αγαπητό κοινό να σπεύσεις να δεις την παράσταση «Τσέχωφ-Κνίπερ: Η αλληλογραφία». Μέσα στον κυκεώνα των προτάσεων που έχουν πλημμυρίσει την θεατρική πιάτσα και ξεχύνονται απ’ έξω, στην οχλοβοή της θεατρικής πανηγύρεως, όπου λέγονται, γράφονται και παίζονται τα μύρια όσα, άρηττα αθέμιτα , φαινόμενο μιας πολτώδους παραγωγής πρωτοφανούς πανσπερμίας ο ευεργετικός οδοδείκτης σε καθοδηγεί σε χώρο που το θέατρο λειτουργείται ευλαβικά, με αίσθηση, σοβαρότητα και γνώση...
Διδάχθηκε και εφαρμόσθηκε μια υποκριτική πλούσια σε ημιτόνια, σε παύσεις αλλά και σιωπές, σε εναλλαγές , όπου το σώμα συμμετείχε, συμπλήρωνε και επικύρωνε στίξεις και τόνους. Όλα όσα έπρεπε για να υφανθεί η κοινωνία της μετάδοσης και της μεταλαβής. Μια υποκριτική πέρα, πολύ μακριά απ’ την πεπατημένη της τρέχουσας πρακτικής. Οι δυο ηθοποιοί, ο Κωνσταντής Μιζάρας και η Αιμιλία Βάλβη, ο Τσέχωφ και η Κνίπερ, εκτελεστές μιας εμπνευσμένης σκηνοθετικής παρτιτούρας, βασισμένης στα γράμματα που αντάλλαξαν ο συγγραφέας και η πρωταγωνίστρια, μεταφρασμένα εξαιρετικά από την Χριστίνα Μπάμπου- Παγκουρέλη, μας τύλιξαν απαλά στα επεισόδια μιας θεατρικά γοητευτικής εποχής και ενός δυνατού έρωτα επιτρέποντας μας να υποθέτουμε τα οδυνηρά του σημεία. Ναι, η Ελένη Γεωργοπούλου, σκηνοθέτης με αίσθημα, οξυδέρκεια, αντίληψη και με το ένστικτο της συμμετοχής προικοδοτημένη, έστησε, δημιούργησε, είναι πιο σωστό να πούμε, αυτήν την εξαίσια ψευδαίσθηση , καθοδηγώντας και αφομοιώνοντας την κίνηση της Νικολέττας Ξεναρίου, τη μουσική του Απόστολου Λεβεντόπουλου, τους ιδιαίτερους φωτισμούς του Βασίλη Κλωτσοτήρα, κυρίως όμως τις σκηνογραφικές πρωτοβουλίες της Κλαιρ Μπρέισγουελ.»
Γιώργος Χατζηδάκης κριτικός θεάτρου (διατελεσε πρόεδρος της ένωσης Ελλήνων Θεατρικών Κριτικών)
«Μια φλογερή ερωτική σχέση έξι χρόνων...... Σε λιτή και λεπτοκεντημένη σκηνοθεσία της Ελένης Γεωργοπούλου ξεδιπλώνονται με εύθραυστη ισορροπία τα συναισθήματα και οι χαρακτήρες δύο ισοδύναμων προσωπικοτήτων. Ο Κωσταντής Μιζάρας πλάθει ταιριαστά έναν Τσέχοφ εσωστρεφή, παιγνιώδη, ευγενικό, που αντιμετωπίζει στωικά την ασθένειά του, αφιερωμένο στη γραφή και τη γυναίκα του. Η Αιμιλία Βάλβη αναδεικνύει τη λεπτότητα και αποφασιστικότητα της Κνίπερ, την αφοσίωση και τα διλήμματα ανάμεσα στις δυο αγάπες της, τον Τσέχοφ και το θέατρο, μένοντας μόνη στο τέλος με τις αναμνήσεις της.»
Γιώργος Βιδάλης (Ελευθεροτυπία)
«Σπαράγματα ζωής ενός άλλου ιστορικού καλλιτεχνικού ζεύγους από τη Ρωσία έρχονται στη σκηνή στην παράσταση «Τσέχοφ - Κνίπερ: Η αλληλογραφία» που σκηνοθέτησε με αμφίθυμο ρομαντισμό η Ελένη Γεωργοπούλου με τη Θ. Ε. Πόλις στο 104 Κέντρο Λόγου και Τέχνης. Τα δύο πρόσωπα (η στιβαρή και ταυτόχρονα αιθέρια Αιμιλία Βάλβη ως Κνίπερ και ο υπερβολικά γειωμένος Κωνσταντής Μιζάρας ως Τσέχοφ) αποκτούν σκηνική πνοή προκειμένου να εκφέρουν τον γραπτό λόγο της αλληλογραφίας τους μέσα σε μια γήινων χρωμάτων σκηνογραφία, αφήνοντας ερωτηματικά τόσο ως προς τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στις πραγματικές τους συναντήσεις όσο και ως προς την πραγματική ροή των καλλιτεχνικών και κοινωνικών δρωμένων της εποχής τους.
Σαν φαντάσματα που αδυνατούν να αναπαραστήσουν κάτι άλλο από εκείνο που καταγράφηκε εν θερμώ στα κείμενά τους: που αδυνατούν να αναπαραστήσουν τους ζώντες εαυτούς τους. Μικρές αδυναμίες, ανησυχίες, ερωτηματικά, παράπονα και τύψεις συνθέτουν ένα αποσπασματικό σύμπαν έρωτα, έγγαμης συμβίωσης, καλλιτεχνικής συνεργασίας (στο εμβληματικό πλέον σήμερα Θέατρο Τέχνης της Μόσχας) μέχρι τον θάνατο του Τσέχοφ. Κι έπειτα, τρεις ακόμα σύντομες επιστολές εκείνης προς τον νεκρό. Που εκφέρονται όχι ως συγκινησιακό βίωμα, αλλά με την απόσταση μιας εκ των υστέρων ανάγνωσης ενταγμένης σε μια μεγάλη αφήγηση που δεν έγινε ποτέ.»
Δ. ΤΣΑΤΣΟΥΛΗΣ (αναπληρωτής καθηγητής Σημειωτικής του Θεάτρου στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών - Κριτικός θεάτρου.)
«Υπέροχο ! Συγκινητικό και αληθινό θέατρο. Με εξαιρετικόυς ηθοποιούς και μαγευτική σκηνοθεσία. Με λίγα πεσμένα φύλλα και με λίγα κουτιά, αυτή η παράσταση κατάφερε να μας ταξιδέψει και πραγματικά να μας πάει πολύ μακριά...»
(ανώνυμος Θεατής)
Αθηνόραμα
Πληροφορίες
Που: Μύλος Ματσόπουλου
Πότε: Παρασκευή 11/11 και Σάββατο 12/11 στις 21.30
Τιμή εισιτηρίου: 10 ευρώ.
Τ. Θεάτρου: 24310-20000
Τ. Κρατήσεων: 6985 064 951
Η παράσταση έκανε πρεμιέρα τον Μάιο του 2010 στην έδρα μας, την Ερμούπολη της Σύρου, στο Θέατρο Απόλλων ενώ από τον Ιανουάριο έως και τον Μάρτιο του 2011 παρουσιάστηκε στην αίθουσα 104–1 του Κέντρου Λόγου και Τέχνης 104 των εκδόσεων Καστανιώτη στην Αθήνα.
Δημοσίευσέ το στο:
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου