Η παγκόσμια κρίση βρήκε την Ελλάδα μέσα σ’ ένα «πυρπολημένο» και ευάλωτο οικονομικό περιβάλλον, έτσι ώστε η έκρηξή της να λάβει δραματικές διαστάσεις.
Στη χώρα μας οι στοιχειώδες άμυνες κατά του συνεχώς διογκώμενου χρέους, δυστυχώς αγνοήθηκαν ή υποτιμήθηκαν. Τα πρώτα σημάδια επικίνδυνης εκτίναξης στα ύψη του Ελληνικού χρέους, εμφανίσθηκαν στη δεκαετία του ’80.
Τότε το χρέος στη κυριολεξία τριπλασιάστηκε και υπερέβη το ΑΕΠ της χώρας μας. Έκτοτε, η κατάσταση σταδιακά επιδεινώνονταν, σε μικρότερο, ωστόσο, βαθμό. Το πρόβλημα, όμως, είχε πια εγκατασταθεί για τα καλά, μ’ αποτέλεσμα –εκτός των άλλων – να έχουμε και μια διαρκώς φθίνουσα πορεία της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μας.
Την πραγματικότητα αυτή επιχείρησε συνειδητά η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να τη διαστρέψει και να φορτώσει ολόκληρη τη διαχρονική κρίση χρέους της Ελλάδας στις τελευταίες κυβερνήσεις της ΝΔ (2004-2009).
Είναι χαρακτηριστικό πως στην εισηγητική έκθεση του μνημονίου (νόμος 3845/2011) επιρρίπτεται ολόκληρη η ευθύνη του υψηλού χρέους αποκλειστικά στις κυβερνήσεις του Κ. Καραμανλή.
Η συκοφαντική αυτή εκστρατεία του ΠΑΣΟΚ κατά της ΝΔ γεννά εύλογα ερωτήματα: υποδηλώνει άραγε την αγωνιώδη προσπάθειά του ν’ αποφύγει το πολιτικό κόστος ή μήπως κρύβεται η εκ των προτέρων απόφαση του κ. Παπανδρέου να οδηγήσει τη χώρα στο ΔΝΤ;
Τα οικονομικά, ωστόσο, προβλήματα της Ελλάδας έχουν βαθειές και διαχρονικές αιτίες. Οφείλονται κυρίως στην απρόσφορη κι αναποτελεσματική αντιμετώπιση της δημοσιονομικής διαχείρισης, η οποία οδήγησε σε μεγάλες καταναλωτικές δαπάνες, ακόμα και σε περιόδους ανάπτυξης. Οφείλονται, επίσης, και στις διαρθρωτικές αδυναμίες της χώρας μας –αποτέλεσμα μιας νοοτροπίας πολλών δεκαετίων.
Έτσι, λοιπόν, ένα εκτενές δίκτυο φοροδιαφυγής εμπόδιζε συστηματικά τις εισπρακτικές αρχές να συγκεντρώσουν τους αναγκαίους πόρους, ενώ κατά τα τελευταία 30 χρόνια, η Εθνική Στατιστική μας Υπηρεσία, κατά πάγια τακτική της αλλοίωνε την εικόνα των στοιχείων της οικονομίας μας, δημιουργώντας ένα απόλυτα αδιαφανές περιβάλλον.
Η δημοσιονομική, εξάλλου, κατάσταση της χώρας διογκώθηκε ακόμα περισσότερο και λόγω της μεγάλης δύναμης των συντεχνιών και των άλλων πελατειακών συστημάτων, που ανδρώθηκαν κυρίως κατά τη δεκαετία του ’80. Τα ισχυρά αυτά συνδικάτα, εμπόδιζαν συστηματικά κάθε εξυγιαντική αλλαγή των οικονομικών μας, ενώ, παρείχαν χαριστικά στους εαυτούς τους μια σειρά προνομίων και επιδομάτων.
Τα διαχρονικά προβλήματα της χώρας εντείνονταν ακόμη περισσότερο και επειδή η προσφορά αγαθών και υπηρεσιών υπήρξε αναποτελεσματική για ποικίλους λόγους (γραφειοκρατία, κλειστά επαγγέλματα, αναποτελεσματική διοίκηση κλπ.).
Η χώρα μας, συνεπώς, βρίσκονταν από συστάσεώς της σε μια κατάσταση μακροοικονομικής ανισορροπίας και διαρθρωτικών αδυναμιών. Είναι αλήθεια πως συχνά οι Ελληνικές κυβερνήσεις εφάρμοσαν σταθεροποιητικές πολιτικές, τις οποίες όμως, δυστυχώς, γρήγορα τις εγκατέλειπαν.
Το 1985-87 η Κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου επέβαλε μια τέτοια πολιτική, με Υπουργό Οικονομίας τον Κώστα Σημίτη. Γρήγορα, όμως, η πολιτική εκείνη αντικαταστάθηκε με τη πολιτική Τσοβόλα («Τσοβόλα δώστα όλα»). Το ίδιο συνέβη και τη περίοδο 1990-1993 με Κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη και Υπουργό Οικονομίας τον Γ. Σουφλιά, οπότε εφαρμόστηκε μια πολιτική νοικοκυρέματος. Η πολιτική αυτή, ωστόσο, άλλαξε με την επάνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1993.
Θα μπορούσαμε, συνεπώς, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 30 χρόνων να αξιοποιήσουμε αποδοτικότερα και παραγωγικότερα τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας μας. Θα μπορούσαμε, επίσης, να εκμεταλλευθούμε ορθολογικότερα την ευνοϊκή συγκυρία της ένταξής μας στην Ε.Ε. και να μην την σπαταλήσουμε με αντιπαραγωγικές πολιτικές.
Θα μπορούσαμε, ακόμα, να διαχειρισθούμε καλύτερα τη λειτουργία του κράτους και να μην το αφήσουμε να διογκωθεί και να πνίξει την οικονομία με άχρηστες υπηρεσίες και δαπάνες. Κυρίως, όμως, θα έπρεπε να τιθασσεύσουμε τη «Λερναία ύδρα» της φοροδιαφυγής, που ταλανίζει τη χώρα από της συστάσεως του Ελληνικού κράτους.
Γιατί η φοροδιαφυγή είναι ένας παράγοντας, που δεν εμποδίζει μόνον την οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας, αλλά οδηγεί και σε κοινωνικές ανισορροπίες και αδικίες. Και βέβαια, κάποια στιγμή θα έπρεπε να περιορίσουμε την ασύδοτη λειτουργία των Παπανδρεϊκών «συνδικάτων-Φρανκενστάιν», που επί χρόνια αποτελούν εστίες διαφθοράς του κρατικού μηχανισμού, αλλά και της ευρύτερης κοινωνίας.
Το ζοφερό αυτό κοινωνικό και οικονομικό κλίμα, αναπτύχθηκε μέσα από έναν έντονο κομματισμό, ο οποίος τροχοπεδούσε κάθε βελτίωση και ανάπτυξη νέων υγιών θεσμών. Κάθε καλή προσπάθεια που επιχειρούσε το ένα κόμμα, εξοβελίζονταν ή ακυρώνονταν από το άλλο.
Ο πολιτικός δημόσιος διάλογος θεωρούνταν υποχώρηση και συμβιβασμός. Υγιείς δράσεις, όπως επιχειρηματική πρωτοβουλία, ανταγωνισμός, αξιοκρατία, τήρηση των κοινωνικών κανόνων και νόμων κλπ., περνούσαν μέσα από τους κομματικούς σωλήνες και κρίνονταν κατά το συμφέρον του εκάστοτε κομματικού φορέα.
Η σημερινή κατάσταση της χώρας, συνεπώς, θα ήταν αναμφισβήτητα διαφορετική αν είχαμε καταπολεμήσει όλες αυτές τις δυσπλασίες που δημιουργήθηκαν από δική μας υπαιτιότητα και αναπαράγονταν διαρκώς από ολόκληρο το σύστημα. Βέβαια, στη σημερινή Ελληνική κρίση συμβάλουν και εξωτερικοί παράγοντες γιατί είναι παγκόσμια και συστημική.
Ωστόσο, αν η Ελλάδα είχε καλλίτερη συγκρότηση ή κρίση, δεν θα είχε οδηγήσει την οικονομία της στη σημερινή ύφεση και την κοινωνία της σε τέτοια βάλτωση.
Του Σωτήρη Χατζηγάκη
πρώην Υπουργού – Ανεξάρτητου Βουλευτή Τρικάλων
Δημοσίευσέ το στο:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου