Εικόνες εγκατάλειψης στο Ασκληπιείο Τρίκκης που βρίσκεται εδώ και χρόνια σε στάσιμη κατάσταση

-Όταν τα «φώτα» του πολιτισμού μένουν κλειστά…
-Μόνη ευκαιρία για την ανάδειξή του το ΕΣΠΑ τονίζουν οι τοπικές αρχές

Πέρασαν αρκετές δεκαετίες από τότε που άρχισαν οι ανασκαφές στο λεγόμενο Ασκληπιείο Τρικάλων κι όμως μέχρι σήμερα δεν καταφέραμε να έχουμε έναν ολοκληρωμένο και επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο. Την ίδια ώρα που διαδίδουμε και περηφανευόμαστε ότι τα Τρίκαλα είναι η γενέτειρα του Ασκληπιού και της νύμφης Τρίκκης, αφήνουμε το «σπίτι» τους, σε μια απαράδεκτη κατάσταση. Τι περιμέναμε τόσα χρόνια για να καταφέρουμε να αναδείξουμε, έστω σε ένα βαθμό, τους θησαυρούς της πόλης και όχι μόνο;

Μπαζωμένοι θησαυροί

Η αρχαία πόλη, Τρίκκη, πάνω στην οποία είναι χτισμένη η σημερινή, θεωρείται γενέτειρα του Ασκληπιού και της νύμφης Τρίκκης. Αρχαιότατο ιερό του θεού της ιατρικής αναφέρεται από το Στράβωνα (ιστορικός και γεωγράφος, 65 π.Χ. - 23 μ.Χ.). Η Τρίκκη, ήταν προστάτιδα της υγείας και της ιατρικής γεννήθηκε στις όχθες του Ληθαίου και έδωσε το όνομά της στην πόλη. Βασιλιάς της Τρίκκης ήταν ο φημισμένος γιατρός Ασκληπιός και θεωρείται τέκνο της πόλης. Συνέλεγε τα θεραπευτικά βότανά του στο όρος Κερκέτιο (Κόζιακας).


Το Ασκληπιείο της Τρίκκης ήταν από τα αρχαιότερα. Η Τρίκκη πήρε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο μαζί με την Οιχαλία και την Ιθώμη (Φανάρι Καρδίτσας) με τριάντα πλοία. Ηγήθηκαν τα παιδιά του Ασκληπιού, Μαχάων και Ποδαλείριος, ξακουστοί γιατροί επίσης. Ο Όμηρος ονομάζει την Τρίκκη αλογοθροφούσα και αναφέρεται στο Μαχάονα που γιάτρεψε τον πληγωμένο από βέλος Μενέλαο με βοτάνια που είχε δώσει ο Χείρων στον πατέρα του Ασκληπιό (Ιλ. Δ, 193-219).



Οι ανασκαφές μέχρι σήμερα έδειξαν μέρος που πιθανολογείται ότι είναι το Ασκληπιείο της αρχαίας Τρίκκης, το αρχαιότερο και σημαντικότερο της Ελλάδας κατά τον Στράβωνα. Έχει ανασκαφεί μέρος του, ενώ το υπόλοιπο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις βρίσκεται κάτω από την συνοικία Βαρούσι. Κοντά στο Ασκληπιείο έχουν επίσης ανασκαφεί ρωμαϊκά λουτρά και ψηφιδωτά, καθώς και δημόσιο κτίριο των ελληνιστικών χρόνων με ψηφιδωτό όπου απεικονίζεται ο βασιλιάς των Ηδωνών της Θράκης Λυκούργος.


Φυσικά είναι δύσκολο να τα αφομοιώσει ένας Τρικαλινός τα στοιχεία αυτά. Την ίδια ώρα που σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, όπως η Επίδαυρος, η Κως κ.α., τα Ασκληπιεία αποτελούν πόλη έλξης επισκεπτών, στα Τρίκαλα, καταφέραμε από τη δεκαετία του ’80 μέχρι σήμερα, να μείνουμε στάσιμοι και να αφεθούμε στη μοίρα της τσιμεντοποίησης της σύγχρονης-με την κακή έννοια-πόλης μας. Χρειάστηκαν πολλές δεκαετίες λοιπόν, για να φτάσουμε σήμερα να προετοιμαζόμαστε αν εντάξουμε ένα μέρος της ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου στο ΕΣΠΑ. Και σε αυτή την περίπτωση βέβαια δεν περιμένουμε θαύματα, αφού και πάλι τα χρήματα θα πρέπει να κατανεμηθούν με μεγάλη φειδώ για να φέρουν ένα αξιοπρεπές αποτέλεσμα. Εξάλλου, οι πόροι για τον πολιτισμό στα Τρίκαλα, δεν περίσσευαν ούτε αρκούσαν ποτέ.
Την ίδια ώρα που βλέπουμε σε αθηναϊκές εφημερίδες να φιγουράρουν μακέτες από το «λίφτινγκ» που προβλέπεται να γίνει στο Ασκληπιείο της Επιδαύρου, επιστρέφουμε στη δική μας θλιβερή εικόνα του Ασκληπιείου που ασφυκτιά κάτω από τόνους μπετό, κτίρια δρόμους κοκ. Αλήθεια όταν δημιουργούταν όλες αυτές οι σύγχρονες υποδομές, δεν υπήρχε καμία υποψία για τις συνέπειες;
Επιστροφή στο σήμερα

Η ευθύνη για την κατάσταση βαραίνει τους πάντες. Κυρίως όμως την κεντρική εξουσία αλλά και τους αντιπροσώπους της στο νομό αφού δεν τέθηκαν εξαρχής οι σωστές προτεραιότητες για την ανάδειξη του χώρου και τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου αρχαιοτήτων. Την απογοήτευση για την κατάσταση του σήμερα, μεγεθύνουν οι εκτιμήσεις ότι στην περιοχή σύμφωνα με τα ευρήματα είναι πολύ πιθανό να βρίσκεται «κοιμισμένο» και κάποιο αρχαίο θέατρο. Κανείς δεν είπε να εξαφανίσουμε την πόλη για να αναδείξουμε όλες τις αρχαιότητες, αλλά η επένδυση για να αναδειχθεί έστω ένα κομμάτι τους θαρρούμε πως είναι απαραίτητη σε κάθε πολιτισμένο κόσμο.

Έτσι λοιπόν, φτάνουμε στο σήμερα. Σε ένα αρχαιολογικό χώρο περιφραγμένο με μια σήτα όπου μπορεί κανείς μέσα να δει συνεχόμενες χορταριασμένες ιστορικές μαρτυρίες μέχρι και τα μεταβυζαντινά χρόνια, ανάκατες με μπάζα από διάφορες σύγχρονες κατασκευές ακόμη και κομμάτια ασφάλτου δρόμων! Βέβαια, δεν χρειάζεται να πάει κανείς μακριά για καταλάβει πια είναι η άποψη της εκάστοτε κεντρικής ηγεσίας του υπουργείου πολιτισμού. Αρκεί να επισκεφθεί μετά το Ασκληπιείο την Αρχαιολογική Συλλογή Τρίκκης. Ένα κτίριο εντελώς ακατάλληλο για φύλαξη αρχαιοτήτων στα υπόγεια του οποίου στοιβάζονται σε καφάσια τα Τρικαλινά ευρήματα ενώ οι εργαζόμενοι της υπηρεσίας αρχαιοτήτων προσπαθούν να κάνουν αξιοπρεπώς τη δουλειά τους, σε ένα χώρο που μοιάζει περισσότερο με αποθήκη. Εδώ και χρόνια ζητούν αλλαγή κτιρίου, αλλά δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έγινε τίποτα.


Στο ΕΣΠΑ οι ελπίδες


«Εμείς, εντάξαμε την ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου στο ΕΣΠΑ σε συνεργασία με τη δημοτική αρχή με ένα προϋπολογισμό πάνω από 1 εκ ευρώ ώστε να γίνει επισκέψιμος ο χώρος. Πιστεύω ότι ήταν μια σημαντική προσπάθεια αυτή που για να αναδειχθεί ο χώρος, να διαμορφωθεί κατάλληλα, και να γίνει κτήμα των Τρικαλινών και των επισκεπτών. Θα γίνουν κάποιες απαλλοτριώσεις από γειτονικά οικόπεδα και θα συνεχιστούν κάποιες ανασκαφές» τονίζει σχετικά ο Νομάρχης Τρικάλων κ. Ηλίας Βλαχογιάννης. Όταν και ο ίδιος ερωτήθηκε γιατί τόσα χρόνια δεν έχει γίνει τίποτα, επισήμανε ότι από την κεντρική ηγεσία δόθηκε προτεραιότητα στις Βυζαντινές αρχαιότητες. Πλέον, οι προτεραιότητες αλλάζουν και στρέφονται στο Ασκληπιείο, στους Γόμφους κα που θεωρούνται επίσης σημαντικοί χώροι. Μένει να δούμε τα έργα που θα αναδείξουν την αρχαιολογική κληρονομιά.

«Από το 2004 που αναλάβαμε κάναμε αρκετές ανασκαφές στην πόλη από όπου προέκυψαν πολλά στοιχεία για την αρχαία πόλη που βρίσκεται κάτω από τη σύχγρονη», τονίζει ο κ. Λεωνίδας Χατζηαγγελάκης, διευθυντής της ΛΔ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων. Αυτή τη στιγμή πρέπει να κατατεθεί το τεχνικό δελτίο του έργου ώστε να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ το έργο ενώ θα ακολουθήσουν και περαιτέρω έρευνες. Όπως επισημαίνει ο κ. Χατζηαγγελάκης η υπηρεσία θα κάνει αυτό που πρέπει και θα καλεί το υπουργείο να στηρίξει το πρόγραμμα δράσης για την ανάδειξη των αρχαιοτήτων των Τρικάλων. Δυστυχώς όμως είναι κάτι που εδώ και χρόνια θα έπρεπε να κάνει ώστε σήμερα να μπορούμε κι εμείς να περάσουμε από τις μακέτες σε έργα πνοής για τον πολιτισμό της πόλης και γενικότερα της περιοχής.


ΕΡΕΥΝΑ -  ΕΛΕΝΗ ΧΟΛΕΒΑ



Διαβάστε επίσης:

http://fatsimaremag.blogspot.com/2010/04/blog-post_4297.html

Δημοσίευσέ το στο: