Για την σειρά του ΣΚΑΙ με θέμα την επανάσταση του 1821...

Θεωρούμε πως οφείλουμε να τοποθετηθούμε για την σειρά του ΣΚΑΙ με θέμα την επανάσταση του 1821 αν και έχει προβληθεί μόνο ένα επεισόδιο και είναι ακόμη νωρίς να βγάλουμε τελικά συμπεράσματα.

Κατ΄ αρχάς οφείλω να πω πως η εκπομπή με καλύπτει αισθητικά. Αναμφίβολα έλειπε μια μεγάλη παραγωγή για την επανάσταση του 1821, ένα γεγονός τόσο κομβικό που αποτέλεσε την έναρξη του σύγχρονου βίου της Ελλάδος.

Το δεύτερο που μου άρεσε είναι ότι επιτέλους τοποθετεί στην επικαιρότητα το Ιστορικό γεγονός της επανάστασης, αλλά και την Ιστορία γενικότερα, καθώς πιστεύω πως είναι απαράδεκτο να απουσιάζει ο προβληματισμός από μια σύγχρονη κοινωνία  για το παρελθόν της. Επίσης αποτελεί σημαντικό εφόδιο ότι ως σύμβουλοι επιλέχθηκαν καταξιωμένοι Ιστορικοί, ενώ πολύ ενδιαφέρουσα θα είναι και η οπτική των Τούρκων για τα γεγονότα, η οποία γενικά (κακώς) απουσιάζει από την θεώρηση μας και δεν πρέπει να την αντιμετωπίζουμε φοβικά η αμυντικά. Αντιθέτως οφείλουμε να την αξιοποιήσουμε για να αυξήσουμε τις γνώσεις μας για τα γεγονότα αυτά.

Αυτό το οποίο με εξέπληξε (δεν μπορώ να πω θετικά) είναι η ΑΠΟΘΕΩΤΙΚΉ παρουσίαση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η αφήγηση μάλιστα έφτασε στο σημείο να μιλάει για μια Αυτοκρατορία που λειτουργούσε ικανοποιητικά, για δημόσια έργα!! που τελέστηκαν τους 2 πρώτους αιώνες (ποιά; πού; πότε;), για ανάπτυξη πόλεων (προφανώς πληθυσμιακή), για ομαλή συμβίωση Χριστιανών -Μουσουλμάνων επειδή είχαν κοινά νεκροταφεία, για ελευθερία των Ελλήνων στην Παιδεία και στην Θρησκεία κτλ, ενώ η φυγή των Ελλήνων στα βουνά (Τρίπολη, Κοζάνη κτλ) για την αποφυγή της Τουρκικής αυθαιρεσίας βαπτίζεται ως μια απλή “ απόπειρα φοροαπαλλαγής”. Αν ήταν όμως μόνο αυτό γιατί δεν είχε γίνει νωρίτερα στο Βυζάντιο όπου, σύμφωνα με την αφήγηση, η φορολογία ήταν εξίσου σκληρή;

Αυτή η υπόθεση εργασίας είναι ενδιαφέρουσα αλλά αφήνει εκτός πολλά σημεία μεγάλης σημασίας που ανατρέπουν άρδην την εξιδανίκευση μιας άκρως Θεοκρατικής Σκοταδιστικής Αυτοκρατορίας.Πρώτα απ΄ όλα δεν υπάρχει καμία αναφορά στο παιδομάζωμα, ένα σημαντικό θεσμό μαζικού εξισλαμισμού, που στους δύο πρώτους αιώνες οδήγησε σχεδόν 300.000 χριστιανόπουλα να πυκνώσουν τις τάξεις των Γεννιτσαρικών ταγμάτων.

Αμέσως μετά η αφήγηση της εκπομπής δεν κάνει καμία νύξη στην βαρύτατη φορολογία (κεφαλικό φόρο) που πλήρωναν αποκλειστικά όλοι οι μη μουσουλμάνοι στην Αυτοκρατορία. Η φορολογία αυτή συμπληρωνόταν από άλλους φόρους (δεκάτη, φόροι στα νησία υπέρ του Οθωμανικού στόλου), οι οποίοι έριχναν το βιωτικό επίπεδο των Χριστιανών σε επίπεδα επιβίωσης με το ζόρι. Με τι πόρους και σε τι χρόνους λοιπόν θα έχτιζαν οι χριστιανοί σχολεία και εκκλησίες που είχαν (δήθεν) κάθε δικαίωμα;

Το άλλο πολύ σημαντικό που δεν περιλαμβάνει η αφήγηση, είναι ότι οι 4 αιώνες σκλαβιάς (μάλλον…..ανάπτυξης θα έλεγε ο κ. Τατσόπουλος) δεν ήταν ομοιόμορφοι ούτε χρονικά ούτε θεσμικά στον Βαλκανικό χώρο. Πολλές Ελληνικές πόλεις απολάμβαναν προνόμια και ένα ειδικό καθεστώς που άλλες δεν είχαν, ενώ σε πολλά σημεία του μελλοντικού Ελλαδικού χώρου η Οθωμανική παρουσία διήρκεσε λιγότερο από 200 χρόνια. Προφανώς η απλούστευση της αφήγησης έγινε για λόγους οικονομίας χρόνου, αλλά θεωρώ πως οι τελικές διατυπώσεις της βλάπτονται. Τελικώς η αφήγηση δεν συμπεριέλαβε και μια σειρά άλλων δυσχερειών που αντιμετώπιζαν οι χριστιανοί στην Αυτοκρατορία. Έτσι λοιπόν οι Χριστιανοί δεν μπορούσαν να φέρουν όπλα, δεν μπορούσαν να παντρεύονται μουσουλμάνες, σε κάθε διένεξη (νομική η άλλη) με μουσουλμάνο δικάζονταν από τον μουσουλμάνο καδή και την Σαρία (φαντάζεστε πόσο αντικειμενικά), ενώ δεν είχαν δικαίωμα να έχουν καμπάνες στις εκκλησίες τους και να φορούν ενδύματα με πράσινο χρώμα (ήταν το ιερό χρώμα των μουσουλμάνων).

Η ζωή του Χριστιανού στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν σκληρή, πολλές φορές εφήμερη, χωρίς ατομικά δικαιώματα και με πολύ φόβο έναντι της Σκοταδιστικής Θεοκρατικής εξουσίας που παρουσιαζόταν κυρίως με στρατιωτική και φορομπηχτική μορφή. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ταλανιζόταν από τεράστια γραφειοκρατία και διαφθορά, με πρωτάκουστους αναχρονιστικούς θεσμούς (η μάνα του Σουλτάνου κτλ) που πιστεύω δεν έχουν υπάρξει σε κανένα άλλο καθεστώς της εποχής εκείνης.

Και κάτι τελευταίο. Μου αρέσει η στεγνή αφήγηση και η σοβαρότητα του κ. Τατσόπουλου, ασχέτως αν όλοι γνωρίζουμε τις ακραίες απόψεις του για κάποια θέματα. Θεωρώ πάντως πως η εμπάθεια του στην μεταμεσονύχτια εκπομπή που ακολούθησε, δεν βοηθάει τις θέσεις που προωθεί, αλλά μάλλον τις κάνει απωθητικές.

Περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον την συνέχεια….

Ι. Β. Δ

Δημοσιεύτηκε ΕΔΩ

Δημοσίευσέ το στο: