Βιοκλιματική ανάπλαση κεντρικών δρόμων στα Τρίκαλα

Οι οδοί Δεληγιώργη και Καποδιστρίου εντάσσονται σε πρόγραμμα για μείωση της θερμικής τους εκπομπής

Η κεντροβαρής ανάπτυξη της πόλης των Τρικάλων και η λανθασμένη εντύπωση ότι το κέντρο μιας πόλης είναι ο μοναδικός πνεύμονας ζωής, οδήγησαν τα τελευταία χρόνια σε εντυπωσιακή αύξηση των κυκλοφοριακών προβλημάτων. Ειδικά δύο δρόμοι, η Καποδιστρίου και η Βαλαωρίτου, «ηρεμούν» μόνο τις πολύ βραδινές ώρες. Επίσης,  ολόκληρη η περιοχή πέριξ των δύο αυτών δρόμων, είναι ένα τοπίο λίαν αστικό και άκρως τσιμεντένιο, με παντελή – πλην της πλατείας Δεσποτικού – έλλειψη πράσινου.

Για τους λόγους αυτούς, ο Δήμος Τρικκαίων αποφάσισε να εντάξει σε σχετικό πρόγραμμα του υπουργείου Περιβάλλοντος τους δύο αυτούς δρόμους. Πρόκειται για το πρόγραμμα «Βιοκλιματικές Αστικές Αναπλάσεις», το οποίο συγχρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ και το ΕΠΠΕΡΑΑ, με ενδιάμεσο φορέα το ΚΑΠΕ (Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας).

Το πρόγραμμα

Από τον τίτλο του και μόνο, το πρόγραμμα είναι σαφές: στοχεύει σε αναπλάσεις που θα συνδράμουν στην αναβάθμιση περιοχών υποβαθμισμένων και με κυκλοφοριακό φόρτο.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το πρόγραμμα, μπορούν να χρηματοδοτηθούν δράσεις με συγκεκριμένες τεχνικές βελτίωσης του αστικού μικροκλίματος. Για παράδειγμα:
• αύξηση του αστικού πρασίνου
• χρήση ψυχρών υλικών
• χρήση πηγών που απορρίπτουν την πλεονάζουσα θερμότητα
• διάταξη και χρήση χώρων με κατάλληλο φωτισμό και αερισμό
• απομάκρυνση κλιματιστικών μονάδων από τις όψεις κτιρίων σε στενούς
δρόμους
• περιορισμός χρήσης μηχανοκίνητων οχημάτων στα αστικά κέντρα.


Φυσικά, υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις:

1. H υποψήφια περιοχή να παρουσιάζει αποδεδειγμένο πρόβλημα κλιματικής υποβάθμισης, να είναι σημαντικής επιφάνειας και να επηρεάζει το κλίμα της περιοχής
2. Το προτεινόμενο πρόγραμμα βιοκλιματικής ανάπλασης να επιτυγχάνει συγκεκριμένους κλιματικούς στόχους και
3. Να αποτελεί, εάν είναι δυνατόν, τμήμα ενός συνολικότερου αστικού σχεδιασμού της περιοχής.
Βάσει όλων των παραπάνω, ο Δήμος αποφάσισε να προτείνει προς ένταξη στο πρόγραμμα τα τμήματα των δυο προαναγραφόμενων δρόμων 1. Οδός Δεληγιώργη από πλατεία Παλιού Δεσποτικού έως οδό Βούλγαρη, συνολικής επιφάνειας περίπου 2.010 τ.μ.
2. Οδός Καποδιστρίου από την οδό Ασκληπιού έως τις παλιές φυλακές , συνολικής επιφάνειας 1.890 τ.μ.
Γιατί επελέγησαν τα συγκεκριμένα σημεία; Είναι προφανές: κυκλοφοριακός φόρτος, ελάχιστο πράσινο, πολλά σταθμευμένα οχήματα, υψηλά κτήρια και μικρό πλάτος το δρόμου, τους έχουν καταστήσει θερμικές νησίδες. Και είναι αλήθεια, ότι, όσοι εργάζονται στα πέριξ αυτών πολυκατοικίες και γραφεία, αισθάνονται τουλάχιστον έναν βαθμό παραπάνω τη θερμοκρασία, με την άσφαλτο να καίει. Φυσικά, σε όλη αυτή την κατάσταση έχουν συμβάλλει συγκεκριμένες πράξεις, όπως η πεζοδρόμηση της Ασκληπιού και η αναπόφευκτα συνακόλουθη αύξηση της κίνησης οχημάτων από την Καποδιστρίου, ή η λειτουργία σούπερ μάρκετ απέναντι από την πλατεία Δεσποτικού. Σε συνδυασμό με την αντίληψη περί ανάπτυξης της οικονομικής ζωής μιας πόλης μόνο στο κέντρο της, όλη η περιοχή έχει αναδειχθεί σε μια από τις πλέον επιβαρημένες των Τρικάλων.
Έτσι, ευελπιστείται ότι η συγκεκριμένη δράση θα δώσει πνοή και θα λυτρώσει τους περιοίκους από τη διαρκώς αυξανόμενη άνοδο της θερμοκρασίας και από ένα αισθητικό αποτέλεσμα τουλάχιστον… αθηναϊκό.


Διαδικασία

Αφού το Δημοτικό Συμβούλιο ομόφωνα ενέκρινε την πρόταση ένταξης της δράσης στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, θα πρέπει να γίνει μια σειρά ενεργειών, σε δύο φάσεις. Αρχικώς, θα εκπονηθούν οι αναγκαίες μελέτες:
-τοπογραφική μελέτη, (μπορεί να εκπονηθεί από την αρμόδια υπηρεσία του Δήμου)
-αρχιτεκτονική μελέτη, (εκτιμώμενου προϋπολογισμού 27.060 ευρώ, η οποία θα εκπονηθεί από ιδιώτη)
μελετητή
-φυτοτεχνική μελέτη, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 6.150 ευρώ, η οποία θα εκπονηθεί από ιδιώτη)
μελετητή
-βιοκλιματική μελέτη, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 13.530 ευρώ, η οποία θα εκπονηθεί από ιδιώτη).

Βεβαίως, ο Δήμος θα μπορούσε – πλην της βιοκλιματικής, για την οποία δεν υπάρχει ειδικός επιστήμονας – να αναθέσει και τις άλλες δύο μελέτες στις υπηρεσίες του Δήμου.
Πάντως, μετά την εκπόνηση αυτών των μελετών και τις απαραίτητες εγκρίσεις τους, θα ακολουθήσει η δεύτερη φάση, δηλαδή η σύνταξη τευχών δημοπράτησης και επιπλέον υποστηρικτικών μελετών (π.χ. μελέτη κυκλοφοριακής ρύθμισης και μελέτη φωτισμού).

Αν όλα πάνε καλά, αν διαφανεί ότι υπάρχει αλλαγή της όψης των τμημάτων των δρόμων και βελτίωση της υπάρχουσας βιοκλιματικής υπερβολής, με παράλληλη βελτίωση των όρων κίνησης οχημάτων, το συγκεκριμένο μοντέλο θα λειτουργήσει πιλοτικά και για άλλους δρόμους της πόλης. Για να δούμε, επιτέλους, κάτι να αλλάζει – αισθητικώς, κλιματικώς και ουσιαστικώς – στο παρατημένο κέντρο της πόλης.

Θανάσης Μιχαλάκης

Δημοσίευσέ το στο: