Αφιέρωμα στο Νίκο Παλαμήδη από το Βάιο Φασούλα
Ακούς Μουσική; Ζεις και αναπνέεις! Ακούς «μουσική» μαϊμουδίζεις και σβήνεις!
Ο Νίκος Παλαμήδης, γνωστός ως Πάλδης, γεννήθηκε το Νοέμβρη 1921 στο χωριό Κάψια της Αρκαδίας. Όλη του η ζωή μια αλυσίδα πλαισιωμένη με ανεξίτηλους κρίκους αγώνων και γραφής, μια αλυσίδα που ο κάθε κρίκος της έχει και μια περιπέτεια.
Από την πρώτη του μετανάστευση από το Κάψια στην Αθήνα το 1933, τη μετανάστευσή του στη μακρινή Βενεζουέλα το 1956 και τον επαναπατρισμό του στη γενέτειρα του, Ελλάδα το 1991, σ’ όλες αυτές τις διαδρομές έχει αφήσει τη σφραγίδα του, μια σφραγίδα με τον αει-θαλή αγώνα και το λόγο του που πλαισιώνουν το καλλιτεχνικό του ανάστημα και αποτελούν τον πνευματικό του πλούτο.
Ό, τι και να διαβάσει κανείς, ό, τι και να γράψει, όσο και αν στοχαστεί μέσα από την πολυδιάστατη, διαχρονική, ποιητική και αγωνιστική πορεία του Νίκου Παλαμήδη, βέβαιο είναι πως θα «παγιδευτεί» ταξιδεύοντας ανάμεσα στις χιλιάδες στίχους του. Ζητώντας διέ-ξοδο, ψυχική ανάταση και πνευματική ευμάρεια, θα τερματίσει στη γαλήνη, εκεί που συναντιούνται τρία (3) «θηρία»: ο λόγος, η νότα κι η χορδή, τιθασευμένα από το στι-χουργό.
Η συγκροτημένη σύνθεση, από τον Αρκάδα πολυτάλαντο στιχουργό, μέσα από τα πικρά χρόνια της κατοχής, αφήνει να ξεχύνεται μια συναρπαστική μελωδία που, ιδιαίτερα στους χαλεπούς καιρούς του σήμερα, προσφέρει μια ψυχική ανάταση, ανασυγκρότηση της μνήμης, αφύπνιση και γαλήνη.
Με στίχους, πολλοί εξ αυτών μελοποιημένοι και χιλιοτραγουδισμένοι, με πεζά και έμμετρα, ο διορατικός Αρκάδας, ο λαϊκός ποιητής και στιχουργός, καυστικός τεχνίτης της έμμετρης πολιτικοκοινωνικής σάτιρας αειθαλής αγωνιστής από την εποχή της Εθνικής Αντίστασης μέχρι σήμερα, παρά τα 89 του χρόνια, δεν έπαψε στιγμή να καταδικάζει τα κακώς κείμενα του καιρού μας, να αγωνίζεται, να διδάσκει και να ελπίζει για έναν καλύτερο κόσμο.
Τις κοινωνικοπολιτικές του πεποιθήσεις τις περνά πάντα ρεαλιστικά και αντικειμενικά με το αγέρωχο ύφος που τον διακρίνει και με καυστικό τρόπο και αμείλικτο κατηγορώ καταδικάζει διακαώς εκείνους που δολοφόνησαν την Ελλάδα σε όλα τα επίπεδα.
Δε θα μπορούσα να μην αναφερθώ κι αυτή τη φορά στο έργο του Νίκου Παλαμήδη (μπάρμπα - Νίκο για μένα) όπου πρόσφατα μου έστειλε το νέο του CD και ένα πολύ ενδια-φέρον ντοκιμαντέρ (DVD) πλαισιωμένο με φωτογραφικό υλικό της πέτρινης εποχής και με αναφορές όλων των σταυροδρομιών και πολύμορφων εκφάνσεων που έζησε ο Νίκος Παλα-μήδης και όπως έχω ξανά αναφερθεί: «Ακούς Μουσική; Ζεις και αναπνέεις! Ακούς "μουσι-κή" μαϊμουδίζεις και σβήνεις!
Έτσι κι αυτή τη φορά το περιεχόμενο των στίχων, η σύνθεση και η ερμηνεία αναπε-τάρισε το ηθικό μου και αναζωογονήθηκε η ελπίδα. Τούτο τον καιρό ακούγονται συχνά λέ-ξεις όπως, πατριώτης, αγώνες, δικαιοσύνη, ευημερία και άλλες πολλές, που όμως περνούν εντελώς απαρατήρητες από το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.
Τούτοι οι στίχοι, που μελο-ποιήθηκαν με αριστουργηματικό τρόπο και ερμηνεύτηκαν με φωνές γοητείας και διέγερ-σης, δίνουν την πραγματική διάσταση των στίχων και της μουσικής. Κατά τη ταπεινή μου άποψη, όλοι οι καλλιτέχνες του εν λόγω CD, είναι άξιοι θερμών συγχαρητήριων και τους ευχαριστώ θερμά γι’ αυτή την προσφορά στο ελληνικό τραγούδι.
Λοιπόν ακούγοντας το νέο CD, τα νέα τραγούδια τού στιχουργού, Νίκου Παλαμήδη, «άσματα ανείπωτα» και την καλλιτεχνική παρέα του, το συνθέτη Παντελή Παλαμήδη, τους τροβαδούρους-ερμηνευτές της ψυχικής ανάτασης, Κωνσταντίνο Παλαμήδη και Άλκη Κόλλια και τον Pierre Allard, ενορχήστρωση-μουσική επιμέλεια, θα δούμε ότι πρόκειται για ένα άριστα επιμελημένο CD πλούσιο σε ποιότητα όσο αφορά το περιεχόμενό του με τα δέκα τέσσερα (14)τραγούδια του: «Τα χέρια μου», «Θα πέσουν κεραυνοί», «Εμείς», «Μαχαιρώσανε το δίκιο», «Εκείνο το ξανθό το παλικάρι», «Είναι καιρός», «Μπήκες νύχτα στο τσαρδί μου», «Ιστορία», «Ο καπετάνιος», «Ο ανδρειωμένος», «Ο αρχη-γός», «Καληνύχτα», «Τα τραγούδια μου», «Βάλε κι εσύ μια πέτρα»… «τι στέκεσαι ολη-μερίς / με σταυρωμένα χέρια / κοίτα οι άλλοι πιάσανε / ταμπούρια και καρτέρια…» είναι η πρώ-τη στροφή του τελευταίου τραγουδιού, που ο στιχουργός, μέσα από μελοποιημένους στίχους, αφήνει το μήνυμά του. Τίτλοι που αντικατοπτρίζουν μια ολόκληρη εποχή.
Για όσους δεν έχουν ακούσει αυτά τα τραγούδια, ας μου επιτραπεί να παραθέσω ένα τραγούδι σε στίχους και λίγα από τα λόγια του συνθέτη, του στιχουργού και του ερμηνευτή Παντελή, Νίκου και Κωνσταντίνου Παλαμήδη.
«Κάθε τραγούδι που θα ακούσετε έχει τη δικιά του ιστορία. Όλα όμως απεικονίζουνε τη σκέψη ενός ανθρώπου που αφιέρωσε και ακόμα αφιερώνει τη ζωή του. Όπου και αν βρί-σκεται, στην υπεράσπιση της κοινωνικής δικαιοσύνης. Τα ακούραστα χέρια του, παρά την καθημερινή και αδιάκοπη σκληρή δουλειά της ξενιτιάς, είχανε και έχουνε το κουράγιο να γράφουνε ασταμάτητα πλάθονταν σε στοίχους τις σκέψεις και το ήθος ενός παντοτινού αγωνιστή.
Τα τραγούδια αυτά παραμείνανε περίπου τριάντα χρόνια στο συρτάρι. Τα μελοποίησα παρέα με το στιχουργό τους, σιγά-σιγά, έτσι για τη δικιά μας ευχαρίστηση, αλλά και για να τιμήσουμε με αυτά τους αγωνιστές του καιρού του.
Τα βάλαμε στο συρτάρι γιατί νομίζαμε πως οι καιροί αλλάξανε και χάσαμε την ευκαιρία να ακουστούν. Είναι καιρός όμως που διαπιστώσαμε ότι οι καταστάσεις και τα γεγονότα της εποχής μας τα κάνουν και πάλι επίκαιρα. Άδικοι Πόλεμοι, πείνα και μιζέρια, διωγμοί, λαοί που αντιστέκονται ηρωικά στους κατακτητές τους, πολιτικές αλλαγές στη Λατινική Αμερική που αλλάζουνε τη γεωπολιτική μιας ολόκληρης ηπείρου, ίσως και ολόκληρης της γης, κοινωνική και οικονομική διαφθορά των «προοδευμένων» χώρων.
Τα τραγούδια αυτά παίρνουνε θέση σε όλες αυτές τις καταστάσεις και οραματίζονται νέους, πιο δίκαιους καιρούς, αυτούς που πάντοτε έρχονται μετά από τους δύσκολους καιρούς.
Ακούστε τα, ταπεινά. Έτσι γράφτηκαν, ταπεινά. Και έστω κι αν η πολιτική σας θέση δεν σας επιτρέπει να συμφωνήσετε με το μήνυμα που διαλαλούνε, σκεφτείτε ότι γραφτήκανε μόνο γιατί οι αδικίες που καθημερινά μας μαστιγώνουνε, χρειάζονται κάποιο αντίδοτο. Και ίσως με αυτό το σκεπτικό να τα αγαπήσετε και εσείς, όσο τα αγαπάμε και εμείς. Τα θέματα των τραγουδιών είναι εμπνευσμένα από τους ελληνικούς αγώνες, αλλά είναι φανερό ότι τελικά είναι παγκόσμια…» (Συνθέτης, Παντελής Παλαμήδης).
«Τα τραγούδια αυτά ήθελα να τα ονομάσω «Τα κοκουέδικα» γιατί είναι πραγματικά λαϊκά, πολιτικά, επαναστατικά. Φοβήθηκα όμως μήπως με πυροβολήσουν οι σύντροφοι και τα ονόμασα «άσματα ανείπωτα».
Γράφτηκα σε χαλεπούς καιρούς, μελοποιήθηκαν, αλλά έμειναν στο συρτάρι, μιας κι εγώ χάθηκα σαράντα ολόκληρα χρόνια στης ξενιτιάς τις στρά-τες. Έτσι τώρα, με το θετικό ανέβασμα του ελληνικού επαναστατικού κινήματος, με την πρωτοπορία του ηρωικού ΚΚΕ, τα τραγούδια μου αυτά μπορεί να ακουστούν, να ξυπνήσουν συνειδήσεις, ακόμα και να βοηθήσουν. Το εύχομαι». (Στιχουργός, Νίκος Παλαμήδης).
«Τα τραγούδια αυτά είναι για εμένα πολύ σημαντικά. Κρατούν μέσα μου ζωντανή τη θέληση να αγωνίζομαι για ένα καλλίτερο μέλλον για την ανθρωπότητα. Ξυπνούν μέσα μου εικόνες… αναμνήσεις από ανθρώπους, λόγια και στιγμές που με καθόρισαν. Ο αδελφός μου στο πιάνο να τα συνθέτει, να τα ερμηνεύει.
Η μάνα μου να τα σιγοτραγουδάει, καθισμένη στην πολυθρόνα της. Ο πατέρας μου συγκινημένος δίπλα στο πιάνο. Οι φίλοι να τα τραγου-δούμε στις μουσικές εκδηλώσεις της Ελληνικής Νεολαίας της Βενεζουέλας. Η Ελλάδα που υπήρξε η έμπνευσή τους. Η Βενεζουέλα που τα γέννησε. Οι λαοί που παλεύουν για ειρήνη, ανεξαρτησία, δικαιοσύνη. Με αυτά τα τραγούδια καταλαβαίνω τον εαυτό μου και τον κό-σμο». (Ερμηνευτής, Κωνσταντίνος Παλαμήδης).
«ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΜΟΥ (δυο στροφές).
Τα χέρια μου / φυτέψανε λουλούδια – και γράψανε τραγούδια
αυτόματο κρατήσανε –γκρεμίσανε και χτίσανε / τα χέρια μου.
Τα χέρια μου / οργώσαν το χωράφι / και πλάσανε χρυσάφι
τον έρωτα χαϊδέψανε –τις θάλασσες κουρσέψανε / τα χέρια μου…»
. . .
Τα «άσματα ανείπωτα» του Νίκου Παλαμήδη με τη σύνθεση του Παντελή Παλα-μήδη αποτελούν μια σπάνια εργασία και με ακρίβεια αντικατοπτρίζουν το χτες με το σήμε-ρα. Τα πνευματικά και ανεξάντλητα αποθέματά του, φωτίζουν το καλλιτεχνικό στερέωμα τόσο στην αποδημία, όσο και στη γενέτειρά του Ελλάδα.
Κλείνοντας θα ήταν αδικαιολόγητη παράληψή μου να μην αναφερθώ στο υπόλοιπο της μουσικής κομπανίας, όπως στο εξαιρετικό μπουζούκι και τα ταξίμια του Μανώλη Καραντίνη, ένα από τα καλύτερα μπουζούκια της Ελλάδας, στα μπάσα ο Pierre Allard, στις κιθάρες και στο κλαρίνο ο Tim Stafford, στο ακορντεόν ο Steve Grafos, στα τύμπανα και στα κρουστά οι Darner Pfeifer, Brad Dawson και Frank Martinez και τέλος στο πιάνο στα και πλήκτρα οι Άλκης Κόλλιας και ο Παντελής Παλαμήδης. Όλοι τους είναι υπέροχοι!
Χαρακτηριστικό της όλης μουσικής προσπάθειας είναι ότι τόσο το CD όσο και το ντοκιμαντέρ (DVD) αν το ζητήσει κανείς μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και της ιστοσελίδας http://www.palamidis.org/ palamidis@hotmail.com διανέμονται δωρεάν.
Στην ιστοσελίδα του http://www.palamidis.org/ διαβάζουμε: «Στις 8 Νοέμβρη έχω τα γενέθλιά μου». 89 τα χρόνια μου στη ζωή και στα βάσανα. Όμως σέρνω ακόμα τον αραμπά της μοίρας μου με το ίδιο πείσμα και κουράγιο όπως στο παρελθόν και πιστεύω πως κάπου εδώ κοντά είναι και το τέρμα μου. Με αγάπη, ΝΙΚΟΣ ΠΑΛΑΜΗΔΗΣ».
Ακούραστε κοινωνικέ ανατόμε και ασυμβίβαστε, έχεις πολλά να δώσεις ακόμα. Οι φίλοι θα σου πούνε πολλές φορές ακόμα:
Για τα γενέθλιά σου Χρόνια Πολλά!!
Ε.Ε. Ελλάδα, Τρίκαλα, Νοέμβριος 06 2009 pelasgos@fasoulas.de http://www.fasoulas.de
Δημοσίευσέ το στο:
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου